در سایه ناامیدی و اندوه ناشی از حوادث خونین اخیر در سواحل سوریه و درگیری‌های شدید بین بقایای نیروهای رژیم سرنگون‌شده بعثی و نیروهای امنیتی سوریه، افزون بر آشوبگری گروه‌ها و افراد ماجراجو، به‌ویژه از فرقه علوی که به کشته شدن غیرنظامیان منجر شد، اعلام توافق اخیر میان احمد الشرع، رئیس دولت جدید سوریه، و مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، بارقه‌ای از امید به آینده‌ای امن‌تر و باثبات‌تر در دل مردم سوریه روشن کرد.
این توافق که در لحظه‌ای حساس به دست آمد، به‌منزله یک طرح ملی برای حفظ وحدت سوریه و تحکیم صلح داخلی محسوب می‌شود و گامی مهم در مسیر حل بحران سوریه است.
توافق برای بازگرداندن ابتکار عمل به دمشق
یکی از مهم‌ترین نقاط این توافق بازگرداندن ابتکار عمل به دمشق پس از حوادث اخیر در سواحل سوریه است که در آن، دولت ناگزیر شد با آشوبگری‌ها به‌شدت برخورد کند. این توافق به بازآرایی اوضاع سوریه کمک می‌کند و به هرج‌ومرج که بافت اجتماعی این کشور را تهدید می‌کند، پایان می‌دهد. علاوه بر این، توافق یادشده حقوق جامعه کردها را تضمین و با کردها و سایر گروه‌های سوریه به شیوه‌ای که حقوق و کرامت آن‌ها را حفظ کند، برخورد می‌کند. این امر گامی مهم در جهت ساختن کشوری مبتنی بر حق شهروندی برابر برای همه است.
نقش قسد در تقویت امنیت
یکی از موضوع‌های مهمی که در توافق میان دو طرف مطرح شد، نقش نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در کمک به وزارت کشور سوریه برای برقراری امنیت داخلی است. قسد با داشتن حداقل ۵۰ هزار نیرو می‌تواند بخش قابل‌توجهی از کمبود نیرو برای تامین امنیت را، به‌ویژه در مناطقی که تحت کنترل آن قرار دارد، جبران کند. این همکاری امنیتی می‌تواند راه را برای خروج نیروهای خارجی از سوریه هموار کند و باری را که سال‌ها بر دوش مردم سوریه سنگینی می‌کرد، بردارد.
مفاد توافقنامه بین عمومیت و فوریت
با اینکه مفاد توافقنامه تا حدی کلی به نظر می‌رسند، اعلام فوری آن برای جلوگیری از تلاش‌های تجزیه‌طلبانه، اقدامی ضروری بود. بخش عمده‌ای از منابع نفت و گاز سوریه و همچنین محصولات راهبردی مانند گندم و پنبه در مناطق تحت کنترل قسد قرار دارند. منابع آبی اصلی مانند رود فرات، سد فرات و سد تشرين هم که آب و برق میلیون‌ها نفر از شهروندان سوریه را تامین می‌کنند، در این مناطق‌اند. بنابراین هر توافقی که کنترل این منابع حیاتی را تضمین کند، گامی مهم در جهت بازگرداندن ثبات اقتصادی و اجتماعی به سوریه خواهد بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آتش‌بس؛ گامی به سوی صلح
یکی از نکات مهم در این توافق اعلام آتش‌بس در سراسر سوریه است. این تصمیم اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند سرآغازی برای پایان دادن به رنج‌هایی باشد که مردم سوریه طی سال‌های طولانی جنگ متحمل شده‌اند. علاوه بر این، توافق اخیر که ظاهرا با حسن نیت بین طرفین امضا شده است، می‌تواند شانس تحقق اهداف موردنظر را افزایش دهد.
عدالت انتقالی: کلید آشتی ملی
اعلام توافق با تشکیل کمیته‌هایی برای تحقیق درباره تخلفات انجام‌شده در سواحل سوریه و همچنین ایجاد کمیته‌ای برای صلح داخلی همراه بود. برای مذاکره با جامعه دروزی به منظور رسیدن به یک توافق جامع هم تلاش‌هایی صورت می‌گیرد تا همه سوری‌ها را زیر پرچم یک دولت واحد گرد هم آورد. اجرای عدالت انتقالی شامل محاکمه جنایتکاران و ایجاد فرصت‌های برابر برای همه شهروندان در فضایی آزاد و دموکراتیک، برای دستیابی به آشتی ملی و ساخت آینده‌ای بهتر حیاتی است.
نقش آمریکا و استقرار نیروهای نظامی
نمی‌توان از نقش آمریکا به عنوان یک طرف کلیدی در این توافق چشم‌پوشی کرد. حضور آمریکا در این توافق به آن اعتبار و قدرت بیشتری می‌بخشد. به‌ویژه با توجه به چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی که سوریه با آن‌ها مواجه است. همچنین، احتمال استقرار نیروهای ارتش سوریه در مرزها وجود دارد که می‌تواند به تقویت حاکمیت این کشور و کاهش مداخلات خارجی کمک کند.
حل مسئله زندان‌ها و مدیریت آموزش
یکی از مسائل مهم موردبحث در این توافق مسئله زندان‌ها و به‌ویژه زندان‌هایی است که هزاران جنگجوی داعش و خانواده‌های آن‌ها را در خود جای داده‌اند. این موضوع از طریق کمیته‌های ویژه‌ای که برای این امر تشکیل شده‌اند، بررسی خواهد شد. علاوه بر این، برای رسیدگی به مسائل مربوط به اداره خودمختار به‌ویژه در زمینه آموزش و وضعیت دانش‌آموزانی که به زبان کردی تحصیل کرده‌اند، کمیته‌هایی ایجاد شده است. این اقدام‌ها برای تضمین حقوق همه گروه‌های سوری و تقویت وحدت ملی اهمیت زیادی دارند.
هدف اصلی: توقف جنگ و بازگشت آوارگان
هدف اصلی این توافق پایان دادن به جنگ، بازگرداندن آوارگان از عفرین و سایر مناطق کردنشین به خانه‌هایشان و توقف تغییرات جمعیتی است که بسیاری از مناطق سوریه را تحت تاثیر قرار داده است. این اقدام‌ها برای دستیابی به صلح و ثبات در این کشور از اهمیت بسیاری برخوردارند.
در فرجام، می‌توان گفت که این توافق گامی مهم در راستای پایان دادن به بحران سوریه است و می‌تواند راه را برای بازسازی کشوری متحد که در آن همه شهروندان کنار هم زندگی کنند، فراهم کند. با وجود چالش‌هایی که ممکن است در اجرای آن وجود داشته باشد، اراده سیاسی و حسن نیت طرفین می‌تواند کلید دستیابی به صلح و ثباتی باشد که مردم سوریه مدت‌ها است آرزوی آن را دارند.
